Coeliakie of glutenintolerantie is een levenslange auto-immuunziekte. Het wordt veroorzaakt door een reactie van het immuunsysteem op gluten, een eiwit dat voorkomt in tarwe, rogge, spelt en haver.
Wanneer iemand met coeliakie gluten eet, reageert het immuunsysteem door het slijmvlies van de dunne darm te beschadigen. Een gezonde dunne darm stelt het lichaam in staat om voedingsstoffen op te nemen. Als je coeliakie hebt, heb je een verminderde opname van voedsel en kunnen er tekorten van onder andere ijzer en vitaminen ontstaan.
Coeliakie komt vaak voor en treft één op de honderd mensen. Slechts een klein percentage van de patiënten met de aandoening kreeg de diagnose te horen, wat betekent dat er veel mensen zijn die coeliakie hebben, maar het niet weten.
Als een familielid uit de eerste graad (zoals moeder, vader, zus of broer) de aandoening heeft, dan neemt de kans toe om ook aan de ziekte te lijden. De ziekte wordt meestal vastgesteld bij volwassenen en kinderen ouder dan tien jaar. Bij kleine kinderen is coeliakie zeldzamer.
Coeliakie kan zich ook manifesteren als dermatitis herpetiformis, een huiduitslag die vaak voorkomt op ellebogen, knieën, schouders, billen en gezicht.
Wat zijn de symptomen van coeliakie?
De symptomen variëren van persoon tot persoon en van mild tot ernstig. Algemene klachten zijn een opgeblazen gevoel, diarree, misselijkheid, winderigheid, constipatie, vermoeidheid, zweren in de mond, plotseling of onverwacht gewichtsverlies (maar niet in alle gevallen) en bloedarmoede.
Kinderen met coeliakie kunnen diarree hebben. Ze groeien minder goed en kunnen vermageren als ze gluten blijven eten. Ze kunnen ook klachten krijgen met betrekking tot de huid (jeuk, roodheid, zwelling, eczeem) of de luchtwegen (hoesten, zware ademhaling, snurken, slijm).
Bij veel mensen zijn er geen symptomen en komt coeliakie toevallig aan het licht bij een maagdarmonderzoek omwille van een andere klacht.
Sommige symptomen van coeliakie kunnen worden aanzien als prikkelbaredarmsyndroom (PDS) of tarwe-intolerantie. Coeliakie is niet hetzelfde als een allergie voor tarwe. Tarweallergie is een reactie die meestal binnen enkele seconden of minuten na het eten optreedt.
Het kan enige tijd duren voordat een juiste diagnose is gesteld, omdat de symptomen ook kunnen worden toegeschreven aan andere ziektes.